تحلیل و بررسی موقعیت مدنی شهر واسط تا قرن سوم هجری

هدف از این مقاله تحلیل جایگاه شهر واسط و بررسی عناصر مدنی این شهر می باشد. این مقاله با استفاده از روش وصفی – تحلیلی در پی پاسخ به این پرسش است که شهر واسط چرا بنا نهاده شد و چه عواملی در رونق و گسترش آن مؤثر بود. واسط – بنا نهاده شده در سال 84 ق. - نمونه ای از شهرهایی است که منطبق با معماری اسلامی و الهام گرفته از ارزش های اسلامی ساخته شده است. این شهر در ابتدا با هدف اسکان سربازان و لشکریان ساخته شد، اما به مرور زمان با پذیرفتن ویژگی های مدنی از حالت اردوگاه بیرون آمد و صورت یک شهر اسلامی پیشرفته را به خود گرفت. در این مقاله ضمن تحلیل برخی نظریات ساخت شهر به موقعیت جغرافیایی بین النهرین و ارتباط آن با شهرسازی اسلامی، زمینه های شکل گیری شهر واسط، نحوه بنای شهر، عناصر برجسته و مؤلفه های مدنی آن از جمله مسجد، دارالاماره، بازار، محلات و نحوه مکان گزینی شهر پرداخته شده است.